صحبت های حجت الاسلام قضایی در اجلاسیه اساتید حوزه علمیه قم

صحبت های حجت الاسلام قضایی در اجلاسیه اساتید حوزه علمیه قم
بهمن ۹, ۱۳۹۹
27 بازدید

بیست و دومین اجلاسیه سالانه اساتید سطوح عالی،‌ خارج، مراکز تخصصی و سطح یک حوزه علمیه قم با موضوع «آموزش مجازی، فرصت ها، تهدیدها و راهکارها» در تاریخ ۹ بهمن ۹۹ برگزار گردید که معاونت تهذیب مدرسه علمیه آیت الله بهجت قم در این اجلاسیه به نمایندگی از معاونین تهذیب سطح ۱ صحبت کردند که […]

بیست و دومین اجلاسیه سالانه اساتید سطوح عالی،‌ خارج، مراکز تخصصی و سطح یک حوزه علمیه قم با موضوع «آموزش مجازی، فرصت ها، تهدیدها و راهکارها» در تاریخ ۹ بهمن ۹۹ برگزار گردید که معاونت تهذیب مدرسه علمیه آیت الله بهجت قم در این اجلاسیه به نمایندگی از معاونین تهذیب سطح ۱ صحبت کردند که مشروح سخنان ایشان به شرح ذیل است.

 

برای دریافت مشروح صحبت ها اینجا کلیک کنید.

 

 

بسم الله الرحمن الرحیم

  • مقدمه؛

” تبیین راهکارهای تربیت طلاب در شرایط کرونایی” مأموریتی بود که بعد از جلسه مدیران مدارس علمیه قم در سال تحصیلی گذشته بر دوش ۲۲ نفر از اساتید محترم مدارس علمیه قم نهاده شد. بعد از تشکیل جلسه فوق و ارائه بازخوردگیری از مدارس علمیه و چند جلسه تخصصی دیگر مقرر گردید تا راهکارهای پیشنهادی را در دو محور خلاصه نماییم.

محور اول :  راهکارهای کلان.

محور دوم : راهکارهای زودبازده و عملیاتی.

آنچه مشخص است و نیازی به تکرار مکررات ندارد، اهمیت تربیت در فضای دور از مدرسه برای طلاب حوزه علمیه می‎باشد.

در این راه، به منظور تربیت صحیح و مدیریت درست طلاب مقدمات در عصر رسانه باید عنایت ویژه داشته باشیم که فرهنگ اصیل حوزیِ خود را مقهور فرهنگ رسانه‎ی تحمیلی غرب ننماییم و در این راستا برای ایجاد “حیات طیبه در فضای مجازی” از تمام ظرفیت‎های پیدا و پنهان حوزه علمیه باید بهره‎مند شد.

در این میان اگر بحث « رسانه ابرار » را مطرح می‎کنیم باید به لوازم آن نیز آگاه باشیم، آنگاه که از « فرهیختگی » صحبت به میان می‎آید و از  « اخلاق رسانه » سخن میگوییم، باید توجه به شرایط و ظرفیت‎های موجود و زیرساخت‎های تربیتی مدراس علمیه داشت.

مسأله‎ای که چند سال گذشته مقام معظم رهبری مد ظله العالی در درس خارج خود بدان اشاره نمودند و مراجع عظام متذکر به آن شده بودند مورد فراموشی سپرده شد و ویروس منحوس کرونا، ناخواسته فضای جامعه و حوزه علمیه را در رودخانه‎ای به جریان درآورد که ناگزیر به برگشت و واکاوی آن سخنان ناب شدیم.

و کوتاه سخن آنکه باید برای ایجاد « حیات طیبه در فضای مجازی » کوشید و « رسانه ابرار و فرهیختگان » را محقق نمود.

 

” محور اول ”

  • راهکارهای کلان؛

در ارائه راهکارهای کلان امید است که بتوان از ظرفیت‎های حوزه علمیه کل کشور استفاده نمود و حوزه علمیه قم به عنوان پیش قراول این جریان بتواند زمینه برنامه‎ریزی، إجراء و نظارت آنرا فراهم نماید.

و راهکارها:

  1. مشخص کردن سیاست‎های کلان و تهیه چشم‎انداز و سند تربیت در فضای مجازی.
  2. تدوین اخلاق رسانه توسط کارگروهی متخصص و با استناد از افراد مجرب و با رویکرد عملگرایانه.
  3. تربیت نیروی متخصص و کارآمد در جهت آمادگی برای ورود در عرصه‎های مجازی.
  4. هوشمندسازی مدارس علمیه با رویکرد نظام‎سازی رسانه‎ای و مجازی مدارس علمیه.
  5. بروزرسانی و ارتقاء مدیریت مدارس علمیه و اولیاء مرتبت با امر تربیت، با توجه به اقتضائات مدرسه علمیه مجازی.
  6. برگزاری دوره‎های ” سواد رسانه “ و ” سواد دیجیتال “ برای اولیاء مدرسه و اساتید و خانواده‎های طلاب.
  7. فرهنگ‎سازی و گفتمان‎سازی برای استفاده بهینه از فضای مجازی و « رسانه ابرار ».

 

 

” محور دوم ”

  • راهکارهای زودبازده و عملیاتی؛

در ارائه راهکارهای زودبازده و عملیاتی، جهت و فلش قضیه آن است که بتوان فهرستی تهیه نمود تا مدارس علمیه و اساتید ارجمند در راستای برون رفت از فضای موجود و آفت‎ها و آسیب‎های پیدا و پنهان فضای مجازی، با توجه به توانمندی واقعی خود و شناختی که از اولیاء مدرسه و طلاب گرامی خودشان دارند بتوانند راهکار مناسب خود را انتخاب نمایند؛

و راهکارها:

  1. ارتباط‎گیری مؤثر و پایدار با خانواده طلاب.
  2. ارتقاء مهارت ” خود کنترلی ”   در فضای مجازی برای طلاب با برگزاری کارگاه‎های مربوطه، توسط افراد متخصص.
  3. برگزاری جشنواره‎های علمی – تربیتی  مجازیِ درون مدرسه‎ای و بین مدارس علمیه.
  4. برگزاری مسابقات فرهنگی – هنری مجازی.
  5. ارئه‎ی سیر مطالعاتی ویژه ایام کرونایی.
  6. افزایش بینش در راستای هویت و ذیّ طلبگی.
  7. شناساندن آسیب‎ها و آفت‎های فضای مجازی برای طلاب و خانواده طلاب.
  8. رصد و پایش طلاب توسط اولیاء مدرسه با رویکرد أرزیابی از فعالیت‎های مدرسه در فضای مجازی.
  9. برگزاری برخط (آنلاین) کلاس‎های آموزشی.
  10. استفاده از ظرفیت‎های اساتید برای ارائه نکات آدابی و اخلاقی در ضمن کلاس.
  11. برگزاری کارگاه‎های آموزشی سواد رسانه برای طلاب.
  12. برگزاری دوره‎های آموزشی ویژه اساتید برای ارتباط‎گیری مؤثر در جهت سواد دیجیتال.
  13. فراهم نموده شرایط حضور طلاب در مدارس علمیه با رعایت دقیق شیوه‎نامه‎های بهداشتی.
  14. ارائه راهکارهای شاد زیستن و نشاط آفرین در شرایط کرونا برای خانواده طلاب.
  15. پیگیری و پیجویی طلاب متأهل توسط مدیریت مدارس علمیه.
  16. پیگیری مشکلات احتمالی همسران طلاب متأهل در مدراس علمیه.

شایان ذکر است که ارائه راه‎کارهای تربیتی در دو محور فوق الذکر را می‎توان در سه ساحت تعریف نمود :

  1. راهکارهای تربیتی    ناظر به اساتید و اولیاء مدرسه در شرایط کرونا.
  2. راهکارهای تربیتی ناظر به والدین و خانواده طلاب.
  3. راهکارهای تربیتی ناظر به خود طلاب.

و سخن پایانی ذکر چند درخواست از جناب آیت الله اعرافی است که فرای فضای کرونایی موجود می‎باشد.

با حضور آیت الله اعرافی در مسند مدیریت حوزه علمیه کل کشور؛ امیدها برای نقش‎آفرینی حوزه در موضوعات اجتماعی و فرهنگی بیش از پیش شد و برخی از عملکردها نیز نشان از به تحقق پیوستن این امیدها می‎باشد.

طراحی نخستین برنامه پنج ساله حوزه های علمیه کشور; برنامه ای که برخاسته از انتظارات و مطالبات رهبر معظم انقلاب تدوین شده است؛

  • راه اندازی پویش های عمومی و استفاده از ایده های متنوع اساتید و طلاب در سطح کشور
  • تجلیل از گروه های جهادی و ارج نهادن به تلاش های آنها
  • گسترش تعاملات و انعقاد تفاهم نامه همکاری با نهادهای غیر حوزوی
  • تدوین بانک جامع اطلاعات و…
  • بیانیه‎ها و نگاه بین‎المللی حضرت آیت الله اعرافیزیدعزه و کارهای دیگری از این قبیل

لذا باید گفت حوزه امروزی را باید زمینه ساز تحول در عرصه های علمی(اسلامی سازی علوم انسانی) و اقدامات گسترده فرهنگی و اجتماعی در جامعه دانست.

 

 

حال با دیدن این فعالیت‎های راهگشا نکاتی به دهن می‎رسد که در غالب ” مطالبات و درخواست‎ها ” خدمت شما عرض می‎شود.

  • مطالبات و درخواست‎ها؛
  1. اصلاح ساختار و بروز رسانی تشکیلات؛

قاعدتاً پرداختن به امورات نوظهور و نو پدید فرهنگی و تربیتی طلاب ذیل معاونت تهذیب ستاد تعریف خواهد شد و این بروز رسانی تشکیلات باید متناسب با مأموریت‎های جدید همراه باشد، ولیکن آنچه در این معاونت دیده می‎شود ناظر به حداقل یک دهه قبل می‎باشد و مابه إزایی برای این گونه پدیده‎های نوظهور فرهنگی، تربیتی در ساختار معاونت تهذیب ستاد دیده نمی‎شود.

  1. عدم ثبات ساختار مدیریتی در استان قم؛

در طی ۴سال گذشته آنچه که شاهد بودیم، تغییرات مکرر ساختار و مسئولین در حوزه علمیه قم بوده و در پی این عدم ثبات، عدم تمرکز خواهد آمد و در این میان آنچه که مغفول می‎ماند نگاه تربیت محور و پرداختن به برنامه‎های هدفمند طولانی و میان مدت است و اهمیت این مسأله آن‎گاه دوچندان خواهد شد که نگاه ما به طلاب نوجوان و جوان در مدارس علمیه به عنوان ظرفیت‎های نوشکفته برای تحقق تمدن نوین اسلامی می‎باشد.

  1. نبود مؤلفه‎های تربیتی و تهذیبی برای پذیرش و جذب اساتید؛

مشارکت نداشتن معاونت تهذیب در امر جذب اساتید محترم و انحصارگرایی در برنامه‎های آموزشی و صِرف مسأله‎ی دانشی مهمترین مسأله‎ای است که بازخورد آن به امورات تربیتی یک مدرسه علمیه بازگشت خواهد کرد. با عنایت به اینکه حدود ۱۲۰۰ استاد در مدارس قم اشتغال به تدریس دارند و اگر هر کدام از اساتید ارجمند متوسط یک ساعت و نیم تدریس نمایند و نیز هر استاد ۲۰ نفر میانگین طلبه داشته باشد، ۳۶ هزار نفر ساعت در روز تریبون استاد در مدارس قم می‎باشد که با نبود پیوست تربیتی، آنگونه که شایسته و بایسته است در راستای تحقق آرمان‎های عالی استفاده نمی‎شوند و به صِرف نگاه آموزشی ختم می‎شود.

  1. ارتباط دوسویه بین ستاد استانی کرونا و حوزه علمیه قم؛

اگرچه هم‎اکنون شخصی به عنوان رابط حوزه علمیه با ستاد استانی کرونا در قم مشخص شده است، ولیکن ارتباط دوسویه و توجیح نمودن أعضای ستاد استانی کرونا و روشن نمودن آنان در زمینه ایجاد فضایی با رعایت شیوه‎نامه‎های بهداشتی برای حضور حداقل طلاب در مدارس، می‎توانست و شاید هنوز هم بتواند، برخی از مسائل و آسیب‎های تربیتی در فضای مجازی را کاهش دهد.

  1. حضور بی‎واسطه حضرت آیت الله اعرافیزیدعزه در میان طلاب نوجوان و جوان مقدمات؛

با تشکر از حضور بی‎واسطه حضرتعالی در میان طلاب مقدمات که به حمد الله در مدارس قم اتفاق می‎افتد، آنچه که از آن جناب مسئول به عنوان یک مربی آگاه و زمان شناس خواستاریم، مشخصن نمودن یک برنامه ثابت برای ارتباط‎گیری طلاب مقدمات با حضرتعالی می‎باشد.

 

 

 

در پایان ضمن تقدیر و تشکر از حوصله اعضای محترم شورای عالی، حضرت آیت الله اعرافی، اساتید گرانقدر و میهمانان مجازی عزیز،

به روح ملکوتی علمای ربانی به خصوص جناب آیت الله شیخ محمد یزدیره و جناب علامه مصباحره صلواتی ختم بفرمایید.

برچسب‌ها, , , , ,